ساختار فعلی تصمیم‌گیری اقتصادی در کشور دچار واگرایی است
رئیس اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه راهبری مسیر توسعه اقتصاد کشور نیازمند اصلاح و بازبینی است، گفت: ساختار فعلی تصمیم‌گیری اقتصادی کشور دچار واگرایی است.
غلامحسین شافعی امروز در چهل و چهارمین نشست هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران گفت: شرایط پیش آمده در اقتصاد ایران بعد از تحریم‌های سال ۱۳۸۵ و مجدداً خروج آمریکا از برجام، این واقعیت را پیش چشم همه فعالان اقتصادی قرار داد که مسیری که تحت عنوان توسعه در کشور پیموده شده، مسیری ناصحیح بوده است.
وی افزود: امروز کشور نیازمند یک اجماع هماهنگی در مورد این واقعیت است که در مسیر پیموده شده در اقتصاد کشور به علت عدم وجود دانش نظری کاربردی در میان تصمیم‌گیران کشور، به جز در چند برهه کوتاه و خاص، هیچ‌گاه در مسیر توسعه کشور نبوده است.
رئیس اتاق بازرگانی ایران افزود: آنچه امروز ضامن اصلاح، وضعیت اقتصاد کشور است، قبول این واقعیت است که تصمیم‌گیران به جز چند دوره کوتاه از دانش توسعه کافی جهت اداره اقتصاد کشور برخوردار نبوده‌اند.
شافعی افزود: همچنان که نقدهایی به همان دوره‌های کوتاه وجود دارد، اما باید بپذیریم که یا متوجه نبوده‌ایم و یا بلد نبوده‌ایم و یا دانش کافی را در توسعه اقتصاد کشور نداشته‌ایم و دارای ضعف دانش کاربردی در این باره هستیم.
وی گفت: بنابراین آنچه باید اقدام کنیم این است که از نخبگان و صاحبان دانش و تجربه که همان فعالان اقتصادی هستند، برای کاستن از خطاهای گذشته و عدم تکرار اشتباهات گذشته دعوت کنیم.
شافعی گفت: اگر بخواهیم به ریشه مشکلات امروز اقتصاد برگردیم، باید بگوییم، یکی از این ریشه‌ها همین ضعف دانش کاربردی توسعه و عدم بهره‌گیری از نخبگان و افراد دارای صلاحیت در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی کشور است.
وی افزود: ریشه مشکلات امروز اقتصاد کشور، تنها در یک مورد خلاصه نمی‌شود، بلکه ما با مجموعه‌ای از عوامل روبه‌رو هستیم که وضعیت نامطلوب امروز را رقم زده است.
وی اظهار داشت: اثربخشی استفاده از نخبگان و افراد دارای صلاحیت، هنگامی در مرحله عمل مؤثر است که تصمیم‌سازی اقتصادی، از برآیند دانش و تجربه یک جمع حاصل شود، نه اینکه نخبگان به صورت انفرادی در گوشه‌ای از اتاق‌های خود به نتایجی رسیده و خواهان عملیاتی شدن آن باشند.
وی گفت: بنابراین موفقیت در امر دعوت از نخبگان و صاحبان دانش و تجربه به صور انفرادی نمی‌تواند موفقیت در اتخاذ تصمیمات صحیح و راهبردی در جهت توسعه کشور را ترمیم کند.
وی افزود: بلکه دعوت از نخبگان و افراد دارای صلاحیت حرفه‌ای باید همراه با تمرکز آنها و اتخاذ تصمیم توسعه‌ای کشور بر استفاده از جمع خرده‌دانش‌ها و تجربیات آنها باشد.
رئیس اتاق بازرگانی ایران اظهار داشت: امروز راه‌حل عبور از ساختار توسعه‌نیافتگی کشور صرفا با اصلاح یک مورد خاص به دست نمی‌آید، بلکه ما با مجموعه‌ای از عوامل روبه‌رو هستیم که برآیند آنها نیازمند اصلاح است.
وی افزود: با صرف دعوت از نخبگان و افراد دارای صلاحیت حرفه‌ای در پست‌های تصمیم‌گیری و اتخاذ تصمیمات انفرادی از خروج از وضعیت توسعه‌نیافتگی کشور ممکن نیست.
شافعی گفت: ما برایند گزارش‌ها و تجربیات این افراد را برای تصمیم‌گیری و مستقل بودن آنها از ذینفعان و گروه‌های ضدتوسعه‌ای را نیازمند هستیم و با چنین ترکیبی است که می‌توان امید به تجهیز تصمیم‌ها به دانش توسعه بیشتر و عدم تکرار اشتباهات گذشته را داشت.
شافعی بیان داشت: ساختار فعلی تصمیم‌گیری اقتصادی کشور دچار واگرایی است و راهبری مسیر توسعه اقتصاد کشور نیازمند اصلاح و بازبینی است.
شافعی اظهار داشت: تا زمانی که نتوانیم اقتصاد را اصلاح و در مسیر توسعه واقعی قرار دهیم، باید بدانیم که امنیت ما نیز می‌تواند دستخوش مخاطراتی قرار گیرد و حتی پارامترهای اجتماعی آن نیز می‌تواند دچار افت و نزول شود.
وی بیان داشت: بخش صنعتی و کشاورزی امروز در وضعیتی قرار ندارد که بتوان از آن امید توسعه داشت و ضمن اینکه به بخش بازرگانی و خدماتی هم امیدی نیست.
* صنعت بجای ارز آوری، ارز بر شده است
شافعی اظهار داشت: صنعت ما بجای ارز آوری به صنعتی ارزبر تبدیل شده است که مدام نیازمند واردات ماشین آلات و مواد اولیه است و بخش کشاورزی ما نیز با اتلاف منابع آبی حیات و زیست جمعی ما را به خطر انداخته است و بخش بازرگانی و خدماتی ما نیز به جای آنکه در مسیر حمایت از بخش‌های تولیدی و صادراتی قرار گیرد در خدمت توزیع و مصرف کالاهای خارجی قرار گرفته است.
رئیس اتاق بازرگانی ایران بیان داشت: همین اشتباهات را در خصوص هدفمندی یارانه‌ها نیز مرتکب شده‌ایم و بدون ایجاد بستر و پیش شرط لازم برای اصلاح قیمت‌های انرژی می‌خواستیم با یک شوک قیمتی به اصلاح ساختار و بهبود بهره‌وری دست یابیم که نشد.
* در مسیر توسعه دانش کافی نداشتیم
وی افزود: باید بپذیریم که ما در مسیر توسعه دانش کافی نداشتیم و حرفه‌ای‌ها و فعالان اقتصادی را در آن مشارکت جدی ندادیم.
رئیس اتاق بازرگانی ایران بیان داشت: فرآیند دانش و تجربه ارزشمندی هم‌اکنون داریم که به آن توجه نمی‌کنیم و باید به آن توجه جدی داشت تا از وضعیت موجود می‌توان خارج شویم.
شافعی گفت: ضرورت ایجاد اعتماد و حاکمیت با تکیه بر تولید موضوع بسیار قابل اهمیتی است. امروز کشور در شرایط خطیری قرار دارد و با انواع شوک‌های درونی و بیرونی کشور مرتب مواجه است و سال‌هاست که با انواع نابسامانی‌های اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کنیم اما برای مقاوم کردن اقتصاد و جلوگیری از آسیب‌های وارد شده به کشور علیرغم پیش‌بینی‌های کاملا واقعی رهبری معظم انقلاب و صدور دستور ایشان به توجه و تکیه جدی بر اقتصاد مقاومتی را تمهیدات لازم را نیندیشیده‌ایم.
* سقوط اخلاقی بیش از اقتصاد جامعه را تهدید می‌کند
رئیس اتاق بازرگانی ایران بیان داشت: متاسفانه به اعتماد مردم و جامعه صدمه وارد شده و سرمایه اجتماعی در حال کاهش است، فاصله طبقاتی در حال افزایش است و ادامه این وضعیت باعث می‌شود پایبندی به اصول اخلاقی در جامعه کاهش یابد، آنچه که امروز پیش از اقتصاد و وضعیت اقتصاد ما را تهدید می‌کند، موضوع سقوط اخلاقی در جامعه است که هیچ کس هم به آن توجه ندارد.
وی افزود: فاصله طبقاتی در هر اقتصادی به راحتی می‌تواند تعامل دولت و جامعه را خدشه دار کند و عدم اعتماد می‌تواند به مانعی جدی برای اجرا و اثرگذاری سیاست‌ها بدل شود لذا در شرایط حاضر بازگرداندن اعتماد و اطمینان به جامعه از اولویت‌هایی است که باید در دستور کار همه ما قرار گیرد در غیر این صورت هر گونه اقدامی، هر چند صحیح بی‌اثر خواهد بود.
شافعی گفت: تا زمانی که جامعه باور نداشته باشد که حاکمیت به دنبال حل و فصل مسائل و مشکلات پیش روی مردم است نمی‌توان انتظار هیچ گونه همکاری سازنده از طرف مردم با دولت را توقع داشت.
وی افزود: اولین اقدام برای تقویت سرمایه‌های اجتماعی و بازگشت اطمینان به جامعه بازگرداندن اعتماد به بخش‌های تولیدی کشور است ، در شرایطی که تحریم‌ها فروش نفت و ارز آوری را محدود و کل حیات جمعی را متاثر ساخته تکیه بر بخش‌های مولد اقتصاد می‌تواند باعث بهبود شرایط شود، فشارهای اقتصادی، تحریم‌ها به شدت هزینه‌های تولید را برای بخش‌های مولد اقتصاد بالا برده است و در کنار آثار سوء تحریم‌ها تصمیمات اشتباه نیز مزید بر علت گردیده و عرصه را برای فعالیت های بخش حقیقی اقتصاد تنگ تر از گذشته کرده است.
شافعی بیان داشت: نداشتن افقی روشن برای بخش‌های مولد خطری جدی برای اقتصاد کشور محسوب می‌شود و اگر تولید کشور بر اثر این فشارها از میدان به در شود عواقب ناخوشایندی در انتظار ما خواهد بود پس بیایید ما و دولت راه جدیدی را انتخاب کنیم.
* اوضاع نامناسب صنعت موجب بیکاری گسترده خواهد شد
وی با بیان اینکه وضعیت صنعت در سال جاری مناسب نبوده است گفت: چنانچه این روند ادامه یابد شاهد بیکاری گسترده‌ای خواهیم بود که بیکاری در کنار تورم‌های فزاینده می‌تواند به نابسامانی‌های اجتماعی دامن بزند و بروز چنین اتفاقاتی به معنای اثرگذاری تحریم‌هاست و هدف از تحریم‌ها هم چیزی جز سلب اعتماد مردم و از هم گسیختگی دولت و مردم نیست.
شافعی اظهار داشت: امیدواریم همه با درک شواهد خطیر کنونی سال آینده را با افق‌های روشن‌تری آغاز کنیم، سالی که 40 سالگی انقلاب را می گذرانیم و آنچه که در مورد 40 سالگی مطرح است این است که 40 سالگی سن بلوغ است.
رئیس اتاق بازرگانی ایران بیان داشت: در بسیاری از کشورهای توسعه یافته جشن مدیران، جشن 40 سالگی است.